Strona główna

Dursztyn to jedna z 14 wsi wchodzących w skład Polskiego Spisza. Usytuowanie w paśmie Pienin Spiskich, pomiędzy Honajem a Czerwoną Skałą, przyniosło miejscowości wiele korzyści krajobrazowych i turystycznych. Ze wzniesień położonego na wysokości 740 m n.p.m. Dursztyna rozciąga się przepiękny widok na wszystkie świata strony.

Od południa, odwiedzający nas turysta podziwiać może majestatyczną panoramę Tatr. Na zachód (od Dursztyna po Gronków) zobaczy – ciągnące się aż po Przełom Białki – Dursztyńskie i Lorencowe Skałki z Gęślami i Basami w roli głównej, a przy dobrej pogodzie – nawet ośnieżone wzniesienie Babiej Góry. Od północnej strony zobaczyć można pokryte lasami pasmo Gorców, a od wschodu – Pieniny Środkowe z Trzema Koronami i Zalew Czorsztyński.

Miejscowość – początkowo o nazwie Durrstein (z niem. twarda skała) – założono na prawie niemieckim w 1469 roku. Znajdujące się w jej bezpośrednim obszarze wzniesienia o nazwach: Dziurawa Skała (748 m n.p.m.), Jurgowska Góra (733 m n.p.m.), Gajna Skała (782 m n.p.m.) oraz Żar (879 m. n.p.m.) osłaniają Dursztyn od zimnych wiatrów północnych. Pomiędzy Żarem a Gajną Skałą przepływa potok Przecznia, zwany też czasem Browarczyskiem, tworząc urokliwe miejsce o nazwie Piekiełko.

Od wschodu nad Dursztynem wznosi się Czarna Góra (803 m n.p.m.), u stóp której przycupnęła bacówka z przylegającą do niej halą wypasową. Od południa wzniesienia są łagodniejsze, dlatego zajęto je pod pola uprawne i łąki. Nad halą wypasową dominuje wzniesienie o nazwie Honaj (752 m n.p.m.), a dalej na zachód, Nadawek (782 m n.p.m.) i Grapa (785 m n.p.m.).

W XVI wieku po wschodniej stronie wsi istniał dwór, o czym świadczy nazwa pól — Dworek — na terenie dzisiejszej hali wypasowej. Po likwidacji folwarku mieszkańcy Jurgowa wykupili od węgierskich właścicieli ponad 180 ha ziemi, w tym: lasy, łąki i pola uprawne, rozciągające się od Jurgowskiej Góry i góry Żar na północy, do góry Honaj na wschodzie. W miejscu tym, zwanym Jurgowskimi Stajniami, po dziś dzień zachowały się stare, sięgające stuleci tradycje pasterskie. Co roku juhasi wypasają tu około 1000 owiec z podhalańskich i spiskich wsi. Na miejscu każdy, kto się tu zapuści, skosztować może wyśmienitych serów owczych, bundzu i oscypków.

Obecnie zabudowania Dursztyna to murowane domy mieszkalne ustawione wzdłuż trzech głównych, zbiegających się przy kościele ulic. Wieś charakteryzuje się zwartą zabudową. Domy mieszkalne stoją frontem do drogi, a stajnie i spichlerze za nimi. W pewnej odległości od zabudowań mieszkalnych znajdują się, przylegające do pól uprawnych i łąk stodoły. Ten układ zagród jest typowy dla wsi spiskich, przy czym rzeźba terenu w znaczącym stopniu go modyfikuje.

Serdecznie zapraszamy!